Alfred FEDECKI
powrót na Ojczyznę
Rok 2020 został rokiem otwarcia dla mieszkańców Żytomierza, miejscowych Polaków, postaci wartej uwagi, Polaka urodzonego w Żytomierzu Alfreda Fedeckiego – fotografa, kinematografa.
Alfred Fedecki urodził się w 1857 roku w Żytomierzu w polskiej rodzinie. Wykształcenie fotograficzne zdobył w Akademii Sztuki w Wiedniu. Pracę zawodową rozpoczął w Kijowie pod kierunkiem znakomitego fotografika, Włodzimierza Wysockiego. Następnie w 1886 r. otworzył własne atelier fotograficzne w Charkowie. W swojej samodzielnej pracy artystycznej Fedecki zaczął odchodzić od obowiązującej statycznej „rodzinnej” kompozycji zdjęcia w kierunku „malarskiego” portretowania osób. Nowatorskie, jak na owe czasy, zdjęcia przyniosły artyście dużą popularność oraz liczne nagrody na krajowych i zagranicznych wystawach. Jego wysokie umiejętności doceniły czołowe osobistości życia politycznego i artystycznego. Współpracował z wieloma wydawnictwami, a jego prace były zamieszczane w najbardziej poczytnych czasopismach tego czasu. A. Fedecki interesował się także wszelkimi nowościami technicznymi, które starał się wykorzystywać w fotografii. Często w swojej pracy eksperymentował, m.in. podjął próby zapisywania dźwięków, zastosowania artystycznego fotografii rentgenowskiej, wykonywał pierwsze kolorowe fotografie, a także jako pierwszy zorganizował publiczny pokaz kinematograficzny w Charkowie. Zmarł w Mińsku, pochowany został w Charkowie.
Nasza organizacja na początku lutego br. uczestniczyła w konkursie Żytomierskiej Rady Miejskiej na realizację projektu w dziedzinie „Kultuta” z projektem: Wystawa fotograficzna „Czas Fedeckiego”. W wyniku czego nasz projekt został zaakceptowany.
W dniu 7 listopada 2020 roku w Gnatyuk Art Center została otwarta online długo oczekiwana wystawa fotografii Alfreda Fedeckiego, pochodzącego z Żytomierza pt. „Czas Fedeckiego: Powrót do Ojczyzny”.
W ramach otwarcia Wystawy na początku grudnia zorganizowano szereg spotkań, plenerze fotograficzne, okrągły stół z udziałem przedstawicieli Szkoły Fotograficznej Włodzimierza Ogloblina z Charkowa, miejscowych krajoznawców, historyków. Oglądaliśmy film „Alfred Fedecki – Człowiek poza kadrem” (praca dyplomowa studencki żytomierskiego koledżu kultury i sztuki im. Iwana Ogienki, Olgi Biloszyckiej, 2015 r.). Przeglądając ten film, rozumiesz, że Fedecki, jako bardzo utalentowany człowiek, bardzo skromny, porządny i ambitny, po sobie pozostawił wielki dorobek fotograficzny, gdzie zrobiono portrety wybitnym ludziom XIX-XX wieku (prawie ponad 52 tysięcy zdjęć) i nie zrobił żadnego własnego foto portretu. Mamy tylko jedne jego zdjęcie pod czas pracy w studio fotograficzne.
Dla Żytomierza, moim zdaniem, to bardzo interesujące wydarzenie, tak jak o Fedeckim w Charkowie mówiono i znano dużo, jest dwie tablice pamiątkowe (jedna powstała w 2010 roku na budynku obwodowej filharmonii, druga – w 2013, na budynku, gdzie mieszkał A. Fedecki). A na jego ojczyźnie, w Żytomierzu, gdzie urodził się, prawie nie wspominano.
Również, w ramach wystawy, wszyscy zainteresowani mogli oglądać kolekcję zdjęć A.Fedeckiego, 50 jego prac, które udało się przedstawicielom Szkoły fotograficznej W. Ogloblina w Charkowie znaleźć.
Projekt finansowany jest ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą za pośrednictwem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.